Khi nhắc đến quyền tác giả, nhiều người vẫn mặc định rằng tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả là đồng nhất. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật thì hai chủ thể này không nhất thiết phải là cùng một người. Trong một số trường hợp, tác giả – người tạo ra tác phẩm lại không phải là người sở hữu tác phẩm đó. Thông qua bài viết này, các bạn đọc có thể hiểu rõ hơn mối quan hệ giữa tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả.
Khái niệm tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả
Theo quy định tại Điều 12a Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, tác giả là người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm. Bên cạnh đó, Điều 6 Nghị định 22/2018/NĐ-CP bổ sung thêm, tác giảlà người trực tiếp sáng tạo ra một phần hoặc toàn bộ tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học.
Theo quy định tại Điều 36 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, chủ sở hữu quyền tác giả là tổ chức, cá nhân nắm giữ một, một số hoặc toàn bộ quyền quy định tại khoản 3 Điều 19 và khoản 1 Điều 20 của Luật này, đó là quyền công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm và quyền tài sản của tác phẩm. Ngoài ra, Điều 25 Nghị định 22/2018/NĐ-CP quy định chủ sở hữu quyền tác giả bao gồm:
- Tổ chức, cá nhân Việt Nam.
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài có tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới hình thức vật chất nhất định tại Việt Nam.
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài có tác phẩm được công bố lần đầu tiên tại Việt Nam.
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài có tác phẩm được bảo hộ tại Việt Nam theo Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Như vậy, đối với chủ thể trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm – tác giả, buộc phải là cá nhân, tuy nhiên, đối với chủ sở hữu quyền tác giả có thể là tổ chức chứ không bị giới hạn là cá nhân. Chính vì vậy, tác giả và quyền sở hữu quyền tác giả có thể là chủ thể khác nhau, nhưng đều được bảo hộ quyền tác giả.
Trường hợp nào chủ sở hữu quyền tác giả đồng thời là tác giả?
Theo Điều 37 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định chủ sở hữu quyền tác giả là tác giả khi tác giả sử dụng thời gian, tài chính, cơ sở vật chất – kỹ thuật của mình để sáng tạo ra tác phẩm có các quyền nhân thân quy định tại Điều 19 và các quyền tài sản quy định tại Điều 20 của Luật này.
Vậy các trường hợp khác sẽ được coi là tác giả không phải là chủ sở hữu quyền tác giả. Trường hợp chủ sở hữu quyền tác giả và tác giả không cùng một chủ thể hay gặp đó là chủ sở hữu quyền tác giả là tổ chức, cá nhân giao nhiệm vụ cho tác giả hoặc giao kết hợp đồng với tác giả theo quy định Điều 39 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005.
Vậy làm thế nào tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả có thể ghi nhận lại quyền tác giả của mình?
Tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả có thể thực hiện các thủ tục đăng ký quyền tác giả tại Cục bản quyền tác giả như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả trực tuyến
Từ ngày 29/08/2024, cá nhân, tổ chức đăng ký quyền tác giả phải đăng ký trên Cổng dịch vụ công trước khi nộp hồ sơ giấy.
Lưu ý: Ghi lại số hồ sơ nộp trực tuyến vào tờ khai đăng ký quyền tác giả
Bước 2: Tiến hành gửi hồ sơ giấy đến Cục Bản quyền tác giả hoặc văn phòng đại diện Cục Bản quyền tác giả theo phương thức nộp trực tuyến hoặc qua đường bưu điện theo các địa chỉ dưới đây:
Cục Bản quyền tác giả (Phòng Thông tin Quyền tác giả): Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội, TP. Hà Nội. Số điện thoại: 024 3823 6908.
Văn phòng Đại diện Cục Bản quyền tác giả tại TP. Hồ Chí Minh: Số 170 Nguyễn Đình Chiểu, P. 6, Q. 3, TP. Hồ Chí Minh. Số điện thoại: 028.39 308 086.
Văn phòng Đại diện Cục Bản quyền tác giả tại TP. Đà Nẵng: Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng. Số điện thoại: 0236.3 606 967.
Bước 3: Cục Bản quyền thẩm định và cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả
Cơ quan nhà nước có thẩm quyền rà soát, phân loại, xem xét tính hợp lệ của hồ sơ trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày nhận được hồ sơ;
Trường hợp hồ sơ có sai sót, tổ chức, cá nhân có thời hạn tối đa 01 tháng kể từ ngày nhận được thông báo để sửa đổi, bổ sung hồ sơ, trừ trường hợp xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan theo quy định của pháp luật
Trong thời gian 15 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn trên, Cục Bản quyền tác giả cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho người nộp hồ sơ hoặc thông báo từ chối cấp ghi rõ lý do cho người nộp hồ sơ.
Như vậy, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả có thể nhận được giấy chứng nhận bản quyền tác giả tối thiểu là 51 ngày.
Bạn đọc có thể tham khảo dịch vụ đăng ký quyền tác giả của Suntrust.
