Trong bối cảnh hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ diễn ra ngày càng phổ biến, gây thiệt hại nghiêm trọng cho cá nhân, tổ chức và ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh lành mạnh. Để đối phó với thực trạng này, việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đóng vai trò quan trọng, thể hiện tính kịp thời, răn đe và hiệu quả trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Xử lí vi phạm hành chính đối với quyền SHTT là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp nhất định xử lí các hành vi xâm phạm QTG, quyền SHCN và quyền đối với giống cây trồng của cá nhân, tổ chức mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có thể bị xử lý hành chính
Căn cứ Điều 211 Luật Sở hữu trí tuệ, tổ chức, cá nhân thực hiện một trong các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sau sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính:
- Xâm phạm quyền SHTT gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội;
- Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán hàng hoá giả mạo về SHTT hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này;
- Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ tem, nhãn hoặc vật phẩm khác mang nhãn hiệu hoặc CĐĐL giả mạo hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này.
Thủ tục xử lý hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
*Đối với chủ thể quyền sở hữu trí tuệ
Chủ thể quyền SHTT (hoặc người được ủy quyền) phải gửi đơn yêu cầu xử lý vi phạm đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đơn yêu cầu xử lý vi phạm phải nêu rõ các nội dung cơ bản sau:
- Ngày làm đơn, tên cơ quan nhận đơn hoặc các cơ quan nhận đơn, thông tin về tổ chức, cá nhân yêu cầu xử lý vi phạm;
- Người đại diện hợp pháp hoặc tổ chức, cá nhân được ủy quyền;
- Đối tượng SHTP liên quan; hàng hóa, dịch vụ có dấu hiệu vi phạm;
- Tên, địa chỉ tổ chức, cá nhân vi phạm;
- Biện pháp yêu cầu xử lý;
- Chữ ký của người đại diện hợp pháp của tổ chức, cá nhân yêu cầu xử lý vi phạm hoặc tổ chức, cá nhân được ủy quyền, dấu xác nhận chữ ký, nếu có;
- Nếu trước đó đơn đã được gửi cho cơ quan khác thì phải ghi rõ tên cơ quan và ngày gửi đơn trước đó.
Đơn yêu cầu xử lý vi phạm phải được gửi kèm theo tài liệu chứng minh quyền yêu cầu xử lý vi phạm; tài liệu mô tả hoặc ảnh chụp hành vi hoặc hàng hóa, dịch vụ vi phạm; địa điểm nơi có hành vi hoặc hàng hóa, dịch vụ vi phạm. Tổ chức, cá nhân yêu cầu xử lý vi phạm có thể cung cấp các tài liệu, mẫu vật, chứng cứ khác để hỗ trợ cơ quan có thẩm quyền xác định hành vi vi phạm và hàng hóa, dịch vụ vi phạm.
*Cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm hành chính về sở hữu trí tuệ
Khi nhận được thông báo, cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm có trách nhiệm kiểm tra và phối hợp với chủ thể quyền SHCN xác minh, xử lý vi phạm. Đối với xử lý hành vi xâm phạm quyền SHCN, trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận đơn yêu cầu xử lý vi phạm, cơ quan xử lý vi phạm có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của đơn và các tài liệu, chứng cứ kèm theo.
Trường hợp tài liệu, chứng cứ do người nộp đơn cung cấp chưa đầy đủ thì cơ quan xử lý vi phạm yêu cầu người nộp đơn bổ sung tài liệu, chứng cứ hoặc giải trình trong thời hạn tối đa là 30 ngày, kể từ ngày yêu cầu. Cơ quan có thẩm quyền thụ lý vụ việc có thể yêu cầu bên bị yêu cầu xử lý vi phạm cung cấp thông tin, chứng cứ, giải trình; trưng cầu ý kiến chuyên môn của cơ quan nhà nước về SHCN hoặc trưng cầu giám định SHCN để làm rõ các tình tiết của vụ việc.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đáp ứng yêu cầu, người có thẩm quyền thông báo cho tổ chức, cá nhân yêu cầu xử lý vi phạm về dự định thời gian, thủ tục, biện pháp xử lý và yêu cầu hợp tác, hỗ trợ của chủ thể quyền SHCN trong thanh tra, kiểm tra, xác minh và xử lý vi phạm.
Xem thêm: Hành vi cạnh tranh không lành mạnh theo Luật Sở hữu trí tuệ
Các biện pháp xử phạt hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ
Thứ nhất, áp dụng các hình thức xử phạt hành chính và các biện pháp khắc phục hậu quả. Cảnh cáo và phạt tiền là hai hình thức xử phạt chính. Mức phạt tiền tối đa đối với tổ chức vi phạm là năm trăm triệu đồng (500.000.000 đồng) và đối với cá nhân vi phạm là hai trăm năm mươi triệu đồng (250.000.000) đồng.
Thứ hai, áp dụng hình thức xử phạt bổ sung như: tịch thu hàng hoá giả mạo về SHTT, nguyên liệu, vật liệu, phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hoá giả mạo về SHTT; đình chỉ hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực đã xảy ra vi phạm trong một thời hạn nhất định.
Thứ ba, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như sau: buộc tiêu huỷ hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hoá giả mạo về SHTT với điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ; buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam đối với hàng hoá quá cảnh xâm phạm quyền SHTT hoặc buộc tái xuất đối với hàng hoá giả mạo về SHTT, phương tiện, nguyên liệu, vật liệu nhập khẩu được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hoá giả mạo về SHTT sau khi đã loại bỏ các yếu tố vi phạm trên hàng hoá.
Thứ tư, bên cạnh những biện pháp trên, Luật SHTT cho phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính như: tạm giữ người, tạm giữ hàng hoá, tang vật, phương tiện vi phạm; khám người; khám phương tiện vận tải, đồ vật, khám nơi cất giấu hàng hoá, tang vật, phương tiện vi phạm về SHTT; một số biện pháp khác theo quy định của pháp luật.
Các biện pháp hành chính đóng vai chủ yếu trong hệ thống bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, thể hiện sự quyết tâm của Nhà nước trong việc chống lại các hành vi xâm phạm. Thông qua bài viết này, người đọc có thể nâng cao sự hiểu biết về pháp luật trong xử lý hành chính về hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, từ đó bảo vệ tốt hơn các quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Suntrust để được tư vấn và hỗ trợ.
