Trong bối cảnh nền kinh tế tri thức ngày càng phát triển, quyền tác giả nói riêng và tài sản trí tuệ nói chung góp phần tạo nền tảng cho một nền kinh tế tri thức hiện đại và hội nhập của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, cùng với sự bùng nổ của công nghệ số, việc kiểm soát và bảo vệ quyền tác giả cũng đối mặt với không ít thách thức, đặc biệt là tình trạng sao chép, khai thác tác phẩm trái phép trên các nền tảng trực tuyến. Để ứng phó với thực trạng này, Việt Nam đã từng bước luật hóa, cụ thể hóa hoạt động quản lý quyền tác giả, trong đó nổi bật là vai trò của Hiệp hội Quyền sao chép Việt Nam (VIETRRO) và việc ứng dụng hệ thống WIPO Connect – nền tảng công nghệ hiện đại do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) phát triển. Sự kết nối giữa VIETRRO và WIPO Connect chính là chìa khóa để nâng tầm công tác bảo hộ quyền tác giả tại Việt Nam, hướng tới một môi trường sáng tạo, an toàn và hội nhập.
VIETRRO – Tổ chức quản lý tập thể quyền tác giả Việt Nam
Hiệp hội Quyền sao chép Việt Nam (VIETRRO) là một tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả được thành lập nhằm thực hiện chức năng quản lý, bảo vệ và khai thác quyền sao chép – một quyền tài sản quan trọng của quyền tác giả theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Với cơ chế tổ chức hoạt động không vì lợi nhuận, VIETRRO được xem là cầu nối giữa các tác giả, chủ sở hữu quyền và các tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm. Đặc việt, trong bối cảnh hiện nay, khi hành vi sao chép, sử dụng tác phẩm không xin phép, không trả thù lao cho tác giả đang diễn ra phổ biến, sự tồn tại của một tổ chức như VIETRRO là rất cần thiết, góp phần kiến tạo một môi trường sáng tạo lành mạnh và công bằng, văn minh.
Chức năng cốt lõi của VIETRRO là cấp phép sử dụng quyền sao chép tác phẩm cho các cá nhân, tổ chức có nhu cầu sử dụng hợp pháp các tác phẩm thuộc quyền quản lý của hiệp hội. Thay vì từng tác giả phải tự mình đàm phán, kiểm soát và xử lý vi phạm – điều gần như bất khả thi trong thực tế – VIETRRO đại diện cho các hội viên thực hiện toàn bộ quy trình từ cấp phép, thu phí, đến phân phối tiền bản quyền một cách rõ ràng và đúng quy định pháp luật. Điều này giúp tiết kiệm chi phí giao dịch, nâng cao hiệu quả thực thi quyền tác giả và đảm bảo lợi ích chính đáng cho cả tác giả, chủ sở hữu lẫn người sử dụng. Ngoài ra, tổ chức còn đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tác giả, chủ sở hữu thông qua đại diện pháp lý, hỗ trợ xử lý vi phạm, cũng như góp phần hoàn thiện chính sách pháp luật.
Xem thêm: Thủ tục bảo hộ bản quyền tác giả của Suntrust
WIPO Connect – Nền tảng công nghệ số hỗ trợ toàn diện cho quản lý và bảo vệ quyền tác giả
WIPO Connect là một hệ thống công nghệ thông tin chuyên dụng được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) xây dựng và triển khai nhằm phục vụ cho việc quản lý tập thể quyền tác giả tại các quốc gia thành viên, đặc biệt là tại các nước đang phát triển. Đây không chỉ là một phần mềm kỹ thuật, mà còn là một giải pháp tổng thể giúp các tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả (CMO) số hóa cơ sở dữ liệu quyền, chuẩn hóa quy trình quản lý và đảm bảo tính minh bạch trong thu – chi tiền bản quyền.
WIPO Connect được thiết kế với mục tiêu hỗ trợ các tổ chức quản lý tập thể, như VIETRRO ở Việt Nam, thiết lập và duy trì hệ thống dữ liệu quyền tác giả ở cấp quốc gia, đồng thời tạo điều kiện kết nối với các hệ thống tương tự ở các quốc gia khác thông qua mạng lưới toàn cầu của WIPO. Nhờ đó, thông tin về tác phẩm, tác giả, chủ sở hữu quyền và quá trình cấp phép, sử dụng tác phẩm đều được ghi nhận, lưu trữ và truy xuất một cách đầy đủ, chính xác và có thể đối chiếu quốc tế. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến bản quyền, nhất là khi tác phẩm của tác giả, chủ sở hữu Việt Nam được sử dụng ở nước ngoài hoặc ngược lại.
WIPO Connect hoạt động ở hai cấp độ: (1) WIPO Connect Local là ứng dụng web được sử dụng cho các hoạt động hàng ngày, được cài đặt trên máy chủ cục bộ hoặc lưu trữ trên đám mây; (2) WIPO Connect Shared là giải pháp hoàn toàn dựa trên nền tảng đám mây, đồng bộ hóa các triển khai WIPO Connect Local và trao đổi dữ liệu với các nguồn dữ liệu trong ngành. Từ đó, WIPO có thể kết nối đến các quốc gia để:
- Đăng ký chủ sở hữu quyền;
- Quản lý tài liệu: tác phẩm, buổi biểu diễn và bản ghi âm;
- Quản lý các thỏa thuận cấp phép;
- Xác định và đối chiếu các tác phẩm đã được sử dụng, cung cấp báo cáo sử dụng hoặc thu thập dữ liệu;
- Báo cáo phân phối cung cấp số tiền bản quyền được phân phối cho chủ sở hữu bản quyền dựa trên mức sử dụng, tài liệu và các thông số cục bộ.
VIETRRO và WIPO Connect sự kết nối chiến lược trong bảo vệ quyền tác giả Việt Nam và thế giới
VIETRRO chính thức trở thành thành viên của hệ thống WIPO Connect không chỉ khẳng định vai trò tiên phong của VIETRRO trong quản lý tập thể quyền sao chép, mà còn mở ra một giai đoạn mới trong tiến trình quốc tế hóa hoạt động bảo vệ quyền tác giả tại Việt Nam. Là đơn vị đầu tiên và duy nhất đại diện Việt Nam tham gia hệ thống này, VIETRRO giờ đây không chỉ thực hiện cấp phép, thu và phân phối tiền bản quyền trong nước, mà còn có thể đồng bộ dữ liệu tác phẩm, tác giả và quyền sở hữu với các tổ chức quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi để bảo vệ quyền lợi của tác giả Việt trên phạm vi toàn cầu.
Sự kết nối với WIPO Connect cho phép VIETRRO vận hành trên nền tảng công nghệ hiện đại, chuẩn hóa quy trình quản lý quyền theo tiêu chuẩn quốc tế. Nhờ đó, việc xác thực, truy xuất và thực thi quyền tác giả được tiến hành một cách rõ ràng, có hệ thống và đáng tin cậy hơn, đặc biệt trong môi trường số và các nền tảng xuyên biên giới. Đây không chỉ là bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn là dấu ấn thể chế, thể hiện năng lực tổ chức và quyết tâm của Việt Nam trong việc hội nhập sâu rộng vào hệ sinh thái sở hữu trí tuệ toàn cầu. Có thể khẳng định, mối liên kết chiến lược giữa VIETRRO và WIPO Connect đang tạo ra một mô hình kiểu mẫu trong bảo vệ quyền tác giả – nơi công nghệ, pháp luật và hợp tác quốc tế phối hợp chặt chẽ nhằm xây dựng một môi trường sáng tạo được bảo đảm bằng các công cụ và thiết chế hiện đại, hiệu quả.
Suntrust với tư cách là tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp đồng thời là tổ chức tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan tại Việt Nam, vinh dự là đối tác của VIETRRO, đồng hành ở hiện tại hiện tại và cùng hướng tới tương lai trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của người Việt.
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Suntrust để được tư vấn và hỗ trợ.
